|
|
|
|
 |
|
| |
|
| |
| |
| Αλεπού [Vulpes vulpes] |
| |
 |
|
Οι ενήλικες αλεπούδες φτάνουν περίπου τα 60 εκ. σε μήκος, αν και η θηλυκή είναι πιο μικρή από την αρσενική. Φτιάχνουν τις φωλιές τους στο έδαφος χρησιμοποιώντας λαγούμια που έχουν εγκαταλείψει άλλα ζώα, όπως οι λαγοί, ή σκάβουν ένα βαθούλωμα μόνες τους. Εδώ περνούν ένα μεγάλο μέρος της ημέρας, και |
| βγαίνουν το σούρουπο να κυνηγήσουν και να ψαχουλέψουν. Αποτελούν έξυπνα ζώα με μεγάλη προσαρμοστικότητα που φημίζονται, και δίκαια, για την πονηριά τους. Λέγεται πως μερικές χρησιμοποιούνε τακτικές αντιπερισπασμού, όπως, δηλαδή, να κυλιόνται και να κάνουν άλματα επιδεικτικά ώστε να δίνουν την εντύπωση ότι δεν ασχολούνται με το κυνήγι εκείνη την ώρα ενώ στην πραγματικότητα πλησιάζουν ολοένα και περισσότερο το θήραμά τους. Είναι γνωστό πως ορισμένες έχουν μάθει να σκαρφαλώνουν στα δέντρα. Οι αρσενικές και οι θηλυκές ζούνε μόνες τους μέχρι να φτάσει ο καιρός του ζευγαρώματος και να αναθρέψουν οικογένεια. Τότε, την άνοιξη, και οι δυο γονείς εμπλέκονται με την ενασχόληση αυτή και προσέχουν τα μικρά που θα γεννηθούν εκείνη τη χρονιά μέχρι να φτάσουν δυο μηνών αυτά. |
| |
| Αρχή της σελίδας |
|
|
| |
| Δεντροβάτραχος [Hyla arborea] |
| |
 |
|
Αυτό το μικρό βατραχάκι δεν ξεπερνάει τα 5 εκ. Συχνά η ράχη του είναι έντονα πράσινη και το κάτω μέρος του έχει μια χροιά πιο απαλή με ένα ζευγάρι σκούρες ρίγες που ξεκινούν πίσω από κάθε μάτι και καταλήγουν στη βουβωνική του περιοχή. Περνάει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του σκαρφαλώνοντας μέσα στη βλάστηση, αλλά είναι υποχρεωμένο να επιστρέψει σε καθαρό νερό |
| για την αναπαραγωγή του. Στη Χίο η παρουσία του έχει καταγραφεί στον Κάμπο και στο έλος Μάρμαρο. Όταν τρομάζει, παραμένει εντελώς ακίνητο. Καθώς έχει τη δυνατότητα να αλλάζει χρώμα ταχύτητα επαφίεται στη δυνατότητά του αυτή να μπερδεύεται με το περιβάλλον ώστε να μη διακρίνεται. Αποτελεί το μοναδικό δεντροβάτραχο στην Ευρώπη και τώρα βρίσκεται υπό απειλή, οπότε όπου επιζεί δεν πρέπει να το ενοχλούμε. Καλεί με ένα χαρακτηριστικό κρακ... κρακ... κρακ, ιδιαίτερα την εποχή του ζευγαρώματος, φουσκώνοντας το δέρμα κάτω από το πιγούνι του ώστε να σχηματίζει μια φούσκα που δυναμώνει την ένταση του ήχου που βγάζει. Ίσως να είναι αυτό όμως που ελκύει τα φίδια και τα αρπακτικά πουλιά που το χρησιμοποιούν ως πηγή τροφής. Με τη σειρά του ο δεντροβάτραχος τρέφεται με έντομα και αράχνες που πιάνει κυρίως τη νύχτα, αν και έχει παρατηρηθεί να κυνηγάει και την ημέρα. Όταν εκκολαφθούν τα αυγά, οι γυρίνοι τους είναι πολύ δραστήριοι στο νερό, σε αντίθεση με αυτούς των άλλων βατράχων που παραμένουν στον πάτο της γενέτειρας λίμνης τους. Σε περίπου 90 μέρες χάνουν την ουρά τους και μεταμορφώνονται σε βατράχια. |
| |
| Αρχή της σελίδας |
|
|
| |
| Ορχιδέες |
| |
 |
|
Το νησιωτικό σύμπλεγμα έχει αρχίσει να γίνεται γνωστό στους βοτανολόγους λόγω της μεγάλης ποικιλίας ειδών ορχιδέας που υποστηρίζει. Αν και υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη – πιθανόν πάνω και από εβδομήντα πέντε που έχουν αναγνωριστεί επίσημα μέχρι στιγμής – μερικά από τα πιο αξιοσημείωτα σχήματα βρίσκονται στο γένος Οφρύς, παραδείγματα του οποίου εικονίζονται εδώ. Αυτά τα μικρά φυτά, μερικά από τα οποία είναι πάρα πολύ σπάνια, έχουν αναπτύξει χείλη σε περίπλοκο σχήμα και σχέδιο που μιμούνται τη μορφή της μέλισσας, της σφήγκας ή του σκαθαριού. Αυτό βοηθάει το φυτό να προσελκύει το αρσενικό του |
| είδους που έχει μιμηθεί, που στην προσπάθειά του να ζευγαρώσει με αυτό που λανθασμένα πιστεύει πως είναι το θηλυκό, μαζεύει τη γύρη του φυτού χωρίς να το αντιλαμβάνεται και το πηγαίνει στο επόμενο άνθος που επισκέπτεται, και με αυτόν τον τρόπο καθιστά δυνατή τη γενετήσια αναπαραγωγή του φυτού. Πέρα από την οπτική ομοιότητα αυτή, το είδος Οφρύς μπορεί επίσης να παράγει και ένα άρωμα που μοιάζει πολύ με αυτό που εκπέμπει το θηλυκό έντομο. Επειδή τα αρσενικά έντομα αναδύονται πρώτα, δίνεται η ευκαιρία στα φυτά να τα προσελκύσουν πριν εμφανιστούν επί σκηνής οι αληθινές θηλυκές. Όταν γίνει αυτό, τα αρσενικά προτιμούν τα αληθινά έντομα, αγνοώντας πλέον τα λιγότερο πειστικά θέλγητρα των ανθών. Επειδή ο κατάλληλος χρόνος είναι κριτικής σημασίας για τη σχέση αυτή, και τα αρσενικά έντομα μαθαίνουν να μην πέφτουν στην παγίδα του τεχνάσματος αφού θα έχουν εξαπατηθεί μερικές φορές, μόνο ένας σχετικά μικρός αριθμός ανθών σε έναν πληθυσμό ορχιδέων δύναται να γονιμοποιηθεί με αυτόν τον τρόπο. Οπότε πάλι καλά που ένα και μόνο γονιμοποιημένο άνθος μπορεί να παράγει έως 12.000 μικροσκοπικούς σπόρους. Τα είδη Οφρύς δεν έχουν αναπτύξει μόνο αυτήν την σχέση οικειότητας με ορισμένα είδη εντόμων, αλλά έχουν επίσης και μια συμβιωτική σχέση με ορισμένους μύκητες και, σε ένα βαθμό, αυτός είναι ο λόγος που δεν μπορούν να μεταφυτευθούν με επιτυχία. Όταν τελειώσει η άνθιση, τα φυτά πέφτουν σε ύπνωση για τη διάρκεια των ξηρών μηνών του καλοκαιριού, αποθηκεύοντας διατροφικές ουσίες στους υπόγειους βολβούς τους. Αργά το καλοκαίρι / νωρίς το φθινόπωρο εμφανίζεται μια ροζέτα φύλλων και αρχίζει να διαμορφώνεται ένας νέος βολβός. Την άνοιξη θα πεταχτεί το κεντρί του άνθους από το νέο βολβό και ο παλιός θα μαραθεί και θα πεθάνει. |
| |
 |
|
 |
|
 |
|
 |
|
 |
| |
| Εικόνα 2 |
|
Εικόνα 3 |
|
Εικόνα 4 |
|
Εικόνα 5 |
|
Εικόνα 6 |
|
| |
Κύρια εικόνα - [Ophrys parosica] (κύρια φωτογραφία) Συνολικό ύψος φυτού 10-28 εκ. Φέρει 2-6 άνθη ανά στέλεχος. Ανθίζει στα μέσα Μαρτίου – τέλος Απριλίου. Βρίσκεται στις Κυκλάδες και τα νησιά του Αιγαίου, τοπικό και σπάνιο. Έχει καταγραφεί σε 10 τοποθεσίες στη Χίο.
Εικόνα 2 - Μικρές εικόνες, από πάνω: [Ophrys spruneri] Συνολικό ύψος φυτού 15-40 εκ. Φέρει 2-8 άνθη ανά στέλεχος. Ανθίζει Μάρτιο – Απρίλιο. Βρίσκεται στη στερεά Ελλάδα και στο νότιο Αιγαίο. Έχει καταγραφεί σε 4 τοποθεσίες στη Χίο.
Εικόνα 3 - [Ophrys Regis-ferdinandii] Συνολικό ύψος φυτού 5-30 εκ. Φέρει 2-11 άνθη ανά στέλεχος. Ανθίζει Μάρτιο – Απρίλιο. Βρίσκεται στα νησιά του νοτίου Αιγαίου και στη δυτική Τουρκία. Τοπικό & σπάνιο. Έχει καταγραφεί σε 14 τοποθεσίες στη Χίο.
Εικόνα 4 - [Ophrys umbilicata] Συνολικό ύψος φυτού 10-25 εκ. Φέρει 2-7 άνθη ανά στέλεχος. Ανθίζει στα μέσα Μαρτίου – μέσα Απριλίου. Βρίσκεται στην ανατολική Μεσόγειο και στην Τουρκία, μάλλον τοπικό, ενίοτε σε αφθονία. Κοινό σε όλη τη Χίο.
Εικόνα 5 - [Ophrys oestrifera] Συνολικό ύψος φυτού έως 50 εκ. Φέρει 4-9 άνθη ανά στέλεχος. Ανθίζει Απρίλιο - Μάιο. Βρίσκεται στα Βαλκάνια, στην ανατολική Μεσόγειο, μάλλον τοπικό, ενίοτε σε αφθονία. Έχει καταγραφεί σε 5 τοποθεσίες στη Χίο.
Εικόνα 6 - [Ophrys sitiaca] Συνολικό ύψος φυτού 10-15 εκ. Φέρει 3-5 άνθη ανά στέλεχος. Ανθίζει Φεβρουάριο – Απρίλιο. Βρίσκεται στο Αιγαίο, στην Ανατολία και στην Κρήτη. Πολύ τοπικό και πολύ σπάνιο. Έχει καταγραφεί σε 17 τοποθεσίες στη Χίο και στα Ψαρά επίσης.
|
| |
| Αρχή της σελίδας |
|
|
| |
| Οκταπόδι [Octopus vulgaris] |
| |
 |
|
Tα ζώα αυτά όχι μόνο διαθέτουν τη δυνατότητα να αλλάζουν χρώμα και να μπερδεύονται με τον περιβάλλοντα χώρο, διαθέτουν επίσης και τη δυνατότητα να εκτοξεύουν ένα σύννεφο τοξικής μελάνης που προκαλεί σύγχυση στους εχθρούς τους δίνοντάς τους έτσι την ευκαιρία να δραπετεύσουν όταν απειλούνται. |
| Επιδεικνύουν συμπεριφορές που έχουν οδηγήσει τους επιστήμονες να υποθέσουν ότι διαθέτουν υψηλό επίπεδο νοημοσύνης, με τη δυνατότητα να μαθαίνουν και να σχεδιάζουν τη δράση τους, και ακόμη δείχνουν σημάδια πως παίζουν. Έχει διαπιστωθεί ότι ορισμένα δημιουργούν αποθήκες τροφής, φέρνοντας ζωντανά οστρακοειδή στην περιοχή όπου έχουν τις φωλιές τους και ‘φυτεύοντάς' τα εκεί ώστε να τα τρώνε όποτε θέλουν. Χρησιμοποιούν τα εγκαταλελειμμένα όστρακα και άλλα αντικείμενα που βρίσκουν στον πάτο της θάλασσας να χτίσουν τη φωλιά τους (και ενίοτε να κάνουν τα αυγά τους), έχουν δε τη δυνατότητα να μαθαίνουν και να θυμούνται τεχνικές για να ανοίγουν διάφορα είδη οστρακοειδών – μια από τις αγαπημένες τους τροφές. Είναι αφάνταστα ευκίνητα και έχουν τη δυνατότητα να τρυπώνουν στα πιο στενά ανοίγματα. Τα οκταπόδια είναι νυχτερινοί κυνηγοί και μπορούν να φτάσουν το 1 μ. σε μήκος. Μετακομίζουν σε πιο ρηχά νερά την άνοιξη και ψάχνουν ταίρι. Γεννούν έναν τεράστιο αριθμό αυγών – μέχρι 500.000 – αλλά ακόμη και αν τα προστατεύει και τα καθαρίζει η μητέρα τους μέχρι να εκκολαφθούν, μόνο ένα ή δυο θα τα καταφέρουν να ενηλικιωθούν. Τα υπόλοιπα θα γίνουν τροφή για άλλα είδη. |
| |
| Αρχή της σελίδας |
|
|
| |
| Χαλκοκουρούνες (ή Κορακίες) [Coracias garrulus] |
| |
 |
|
Αυτά τα έντονα χρωματιστά πουλιά βρίσκονται σε μια ευρεία περιοχή της Ευρώπης το καλοκαίρι, και αναχωρούν το φθινόπωρο για να ξεχειμωνιάσουν στη νότια Αφρική. Για να συντηρήσουν τα μεγάλα τους κορμιά (μέχρι 32 εκ. σε μήκος, και με ενα (το) άνοιγμα των φτερών τους, από άκρη σε άκρη, που φτάνει περίπου τα 55 εκ.) έχουν ανάγκη σχετικά μεγάλα έντομα να τραφούν και μπορεί |
| να πιάσουν ακόμη και μικρότερα ερπετά. Μπορούμε να τα δούμε πάνω σε σύρματα, σε στύλους, ή και σε κάποιο ψηλό δέντρο, όπου παραμονεύουν τις ακρίδες και τα σκαθάρια. Αναγνωρίζονται εύκολα από το ζεστό καφετί χρώμα της ράχης τους που βρίσκεται σε αντίθεση με το ζωηρό θαλασσί χρώμα του κεφαλιού τους και του κάτω μέρους του σώματός τους. Όταν πετούν, τα χαρακτηριστικά μαύρα φτερά πτήσης που διαθέτουν βοηθούν επίσης να τα αναγνωρίσουμε. Οι κορακίες δεν χτίζουν τις φωλιές τους, ψάχνουν κατάλληλο άνοιγμα ανάμεσα στα βράχια, ή μια τρύπα σε κάποιο δέντρο, που δεν ντύνουν όμως με ουσίες για φώλιασμα. Παρά την τεμπέλικη αντιμετώπιση του σπιτικού τους αυτή, όμως, αποτελούν δραστήριοι γονείς (οι μελέτες έχουν μετρήσει τουλάχιστον 400 είδη τροφής που έχουν φέρει οι γονείς σε μια φωλιά) και συνήθως τα καταφέρνουν να αναθρέψουν μια γενιά τεσσάρων μικρών κάθε χρόνο. Είναι πιθανότερο να δούμε τους κορακίες στη Χίο κατά τη διάρκεια της αποδήμησής τους την άνοιξη ή το φθινόπωρο. |
| |
| Αρχή της σελίδας |
|
|
| |
| Θαλάσσια χελώνα [Caretta caretta] |
| |
 |
|
Στην Ελλάδα αυτό το υπό εξαφάνιση είδος φωλιάζει κυρίως στη Ζάκυνθο αλλά η αυξανόμενη οικοδομική και τουριστική δραστηριότητα στις παραλίες που χρησιμοποιούν οι χελώνες πιέζει ολοένα και περισσότερο τη δυνατότητά τους να επιβιώσουν. Έχουν καταγραφεί ελάχιστες περιπτώσεις όπου η χελώνα αυτή έχει φωλιάσει στη Χίο, αν και δεν είναι σπάνιο να δούμε κάποια από |
| αυτές στη θάλασσα, κοντά στις ακτές των νησιών. Μια ενήλικη χελώνα μπορεί να φτάσει το 1,2 μ. σε μήκος και να ζυγίζει ακόμη και 100 κιλά. Βιώνουν μοναχικές ζωές και συνευρίσκονται μόνο για να ζευγαρώσουν. Μετά από αυτό η θηλυκή θα επιστρέψει στην παραλία όπου βγήκε η ίδια από το αυγό, θα σκάψει μια τρύπα στην άμμο και θα αποθέσει εκεί τα αυγά της. Περίπου δυο μήνες αργότερα εκκολάπτονται τα αυγά και τα μικρά χελωνάκια τρέχουν φύρδην μίγδην προς τη θάλασσα. Κανένα από αυτά δεν θα επιστρέψει στην παραλία πριν περάσουν είκοσι χρόνια να κάνει τα δικά της αυγά με τη σειρά της. Οι χελώνες τρώνε τα καβούρια, τους αστακούς, τους αχινούς, τα ψάρια και τις μέδουσες. Μερικές έχουν μάθει να παίρνουν ψάρια από τα δίχτυα των ψαράδων, που καταστρέφουν, και αυτό έχει δημιουργήσει μια αντιπάθεια προς τις χελώνες από τους ψαράδες. Ωστόσο, είναι παράνομο να τις βλάψει κανείς ή να ανησυχήσει τις τοποθεσίες όπου φωλιάζουν. |
| |
|
| |
| Αρχή της σελίδας |
|
|
| |
| Τουλίπες (ή λαλάδες) [Tulipa praecox] |
| |
|
|
Υπάρχουν τέσσερα είδη άγριας τουλίπας στη Χίο. Εκτος της Τ. praecox ειναι και οι τουλιπες undulatifolia , clusiana και agenensis . Ανθίζουν το Μάρτιο και τον Απρίλιο, πλημμυρίζοντας τους αγρούς απότομα με χρώμα. Τα άνθη δεν κρατάν πολύ – 7-10 μέρες – μετά δίνουν τη θέση τους στο φύλλωμα που έχει λίγες σύντομες εβδομάδες στη διάθεσή του να ρίξει σπόρους και να συγκεντρώσει ενέργεια πριν μαραθούν τα φύλλα και ο βολβός πέσει σε ύπνωση μέχρι την επόμενη χρονιά. Η ανθρώπινη αγροτική δραστηριότητα φαίνεται πως ευνοεί την τουλίπα καθώς απαντώνται συνήθως σε καλλιεργημένες περιοχές. Τα φυτά πρωτοεμφανίστηκαν στην Κεντρική Ασία στα βουνά του Πακιστάν και του Καζακστάν από όπου εξαπλώθηκαν σταδιακά προς δυσμάς. Έχουν πει πως η |
| ‘τουλιπομανία' που εκδηλώθηκε στην Ολλανδία το 17 ο αιώνα προέκυψε μετά από τα ταξίδια του ολλανδού βοτανολόγου Καρόλου Κλούσιος το 16 ο αιώνα και τη συλλογή άγριων φυτών που είχε μαζέψει. Σίγουρα είναι γνωστό ότι ο Κλούσιος βρέθηκε στη Σμύρνη στη σωστή εποχή, αλλά δε φαίνεται να υπάρχει κάποια σίγουρη ένδειξη ότι ούτε εκείνος ούτε άλλοι ολλανδοί ταξιδευτές συνέλεξαν βολβούς από τη Χίο, όπως υποστηρίζουν ορισμένοι. Άλλοι συλλέκτες είχαν σίγουρα φέρει τουλίπες στη δυτική Ευρώπη πριν τον Κλούσιος. Η τουλίπα χαιρόταν έναν ευρύ θαυμασμό και την καλλιεργούσαν σε όλη την Οθωμανική αυτοκρατορία. Αυτό αντηχεί στο τοπικό όνομα τις τουλίπας, ‘λαλάδες', σίγουρα μια παραφθορά της τουρκικής λέξης για το φυτό, ‘λαλέ'. |
| |
 |
|
 |
|
 |
| |
| Εικόνα 3 |
|
Εικόνα 4 |
|
Εικόνα 5 |
|
| |
Κύρια εικόνα – Τοπίο της Χίου με τουλίπες Τ. praecox. Φωτογραφία: Γιάννης Μαρκιδάκης
Κάτω απ’την κύρια εικόνα – Λεπτομέρια τουλίπας Τ. praecox. Φωτογραφία: Mike Taylor
Εικόνα 3 - Tulipa clusiana. Φωτογραφία: Franck Le Driant
Εικόνα 4 - Tulipa agenensis. Φωτογραφία: Dr Ori Fragman-Sapir
Εικόνα 5 - Tulipa undulatifolia. Φωτογραφία: M Hassler |
| |
| Αρχή της σελίδας |
|
|
| |
| Νερόφιδο [Natrix natrix] |
| |
|
|
Όπως τα περισσότερα φίδια που βρίσκονται στη Χίο, τα νερόφιδα δεν είναι δηλητηριώδη και σπάνια δαγκώνουν, ακόμη και όταν απειλούνται. Τα αναγνωρίζουμε από ένα κιτρινωπό κολάρο ακριβώς πίσω από το κεφάλι, αλλά ποικίλουν τα χρώματά τους από το σκούρο πράσινο, το καφετί, το γκρι ή ακόμη και το μαύρο. Εφόσον δεν διαθέτουν δηλητήριο με το οποίο να προστατευτούν, τα φίδια αυτά έχουν αναπτύξει ένα διαφορετικό τύπο άμυνας – ‘κάνουν τον ψόφιο'. Κουβαριάζονται σε κόμπο και γυρίζουν ανάσκελα ώστε να εκθέσουν το πιο ανοιχτόχρωμο κάτω μέρος του σώματός τους, αφήνουν το στόμα τους να κρέμεται ανοιχτό, ενώ διατηρούν απόλυτη ακινησία δημιουργώντας έτσι ένα απόλυτα πειστικό οπτικό θέαμα. Για να είναι σίγουρα ότι κορόιδεψαν το αρπακτικό συνδυάζουν τη στάση αυτή με την απελευθέρωση ενός βρωμερού υγρού από έναν αδένα κοντά στην ουρά τους, προσθέτοντας έτσι και την οσμή του θανάτου στην όλη εμφάνιση. Τα φίδια αυτά πέφτουν σε χειμερία νάρκη κατά τη διάρκεια του χειμώνα και αναδύονται πάλι την άνοιξη να κυνηγήσουν |
| τα βατράχια που αποτελούν την κύρια πηγή διατροφής τους. Είναι δεινοί κολυμβητές και τα βλέπουμε συνήθως εκεί όπου υπάρχει άφθονο καθαρό νερό. Έως τον Ιούνιο ή τον Ιούλιο το θηλυκό έχει βρει το ταίρι της και είναι έτοιμη να κάνει τα αυγά της. Θα βρει ένα προστατευμένο σημείο και θα αφήσει από 8 έως 40 αυγά εκεί. Τα ενήλικα μπορεί να φτάσουν έως 120 εκ. σε μήκος, αλλά τα μικρά, που είναι ανεξάρτητα αμέσως μόλις εκκολαφθούν τον Αύγουστο ή το Σεπτέμβριο, δεν είναι παρά μόνο 18 εκ. |
| |
| Αρχή της σελίδας |
|
|
| |
| Πασχαλίτσες [Propylaea 14-punctata] |
| |
 |
|
Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη πασχαλίτσας. Οι περισσότερες έχουν ένα σχέδιο από στιγματάκια (μαύρα συνήθως) στα φτερά τους και ορισμένες, όπως ετούτες με τις 14 κουκίδες, τα έχουν επίσης και στον θώρακα, ακριβώς πίσω από το κεφάλι. Το χειμώνα οι ενήλικες συγκεντρώνονται σε προστατευμένα μέρη να πέσουν σε χειμερία νάρκη. Μόλις φτάσει η άνοιξη ξαναεμφανίζονται και τρέφονται αχόρταγα σε προετοιμασία για το ζευγάρωμα και για να κάνουν αυγά. Τα αυγά τους είναι ένα |
| ανοικτό κίτρινο χρώμα και τα κάνουν σε σωρούς μεταξύ 10 και 50, χαρακτηριστικά από κάτω από φύλλα, και πάντα κοντά σε μια πιθανή πηγή τροφής για τις προνύμφες όταν εκκολαφθούν. Το αγαπημένο τους φαγητό είναι η μελίγκρα, και τόσο οι προνύμφες όσο και οι ενήλικες πασχαλίτσες την τρώνε σε μεγάλες ποσότητες – μια ενήλικη πασχαλίτσα έχει ανάγκη να φάει κάπου 300 κομμάτια μελίγκρας μεσαίου μεγέθους πριν μπορέσει να κάνει τα αυγά της. Για το λόγο αυτό οι καλλιεργητές παντού πιστεύουν πως οι πασχαλίτσες αποτελούν άκρως ευεργετικά έντομα. Οι προνύμφες, όταν εκκολαφθούν, έχουν το σχήμα αλιγάτορα με τρία ζευγάρια πόδια και αναπτύσσονται σταδιακά για ένα περίπου μήνα. Μετά προσκολλούνται σε κάποιο φύλλο ή στέλεχος και γίνονται χρυσαλλίδες. Το στάδιο της ανάπτυξής τους αυτό κρατάει περίπου 12 ημέρες. Τελικά η φτερωτή ενήλικη αναδύεται και ξεκινάει να τραφεί και να ζευγαρώσει ή, ανάλογα την εποχή, να ετοιμαστεί για τη χειμέρια νάρκη. |
| |
| Αρχή της σελίδας |
|
|
| |
| Μελισσοφάγοι [Merops apiaster] |
| |
|
|
Αυτά τα μικρά χαρούμενα χρωματιστά πουλιά, που μοιάζουν και τα δυο φύλα μεταξύ τους, έρχονται από τις τροπικές περιοχές της Αφρικής κάθε άνοιξη σε στίφη. Οι ενήλικες δεν ζυγίζουν παρά μόνο 50 γρ. και μπορούν να φτάσουν τα 29 εκ. σε μήκος. Αν και μοιάζουν τόσο διακοσμητικά και άκακα είναι αποφασισμένα και επιτυχημένα αρπακτικά σφηγκών, μεγάλων και μικρών, αλλά επίσης όπως υπονοεί και το όνομά τους, μελισσών. Καθώς μπορούν να πιάσουν μέχρι 250 μέλισσες την ημέρα όσοι έχουν μελίσσια δεν συμπαθούν ιδιαίτερα τους μελισσοφάγους, ιδιαίτερα επειδή τρέφονται και φωλιάζουν σε κοινότητες, οπότε όπου υπάρχει μια, είναι πλέον πιθανό ότι θα υπάρχουν κι άλλες. Παραμονεύουν το θήραμά τους από κάποιο κλώνο, και ρίχνονται να επιτεθούν στον αέρα, δείχνοντας ότι δεν φοβούνται καθόλου να τσιμπηθούν. Όταν τα πιάσουν, αφοπλίζουν τα έντομα από το κεντρί τους χτυπώντας τα πάνω σε μια σκληρή επιφάνεια. Τα αρσενικά προστατεύουν ένα κλώνο κοντά στην τοποθεσία όπου έχουν επιλέξει να κάνουν τις φωλιές τους κάθε Ιούνιο και ερωτοτροπούν με μια θηλυκή, δελεάζοντας την με την προσφορά φαγητού. Γεννούν από 5 έως 8 λευκά σφαιρικά αυγά στο τέρμα ενός μακρύ λαγουμιού που σκάβουν τα πουλιά σε έναν αμμόλοφο ή και ενίοτε όπου υπάρχει μαλακό χώμα από κάποια εκσκαφή, |
| λόγω οδοποιίας για παράδειγμα. Συνήθως βοηθούν και οι δυο γονείς να κλωσήσουν τα αυγά τους (7 μέρες) και να αναθρέψουν τα μικρά, ενίοτε και με την συνεργασία κάποιου άλλου πουλιού με το οποίο να έχουν στενή συγγένεια. Τα τελευταία πέντε χρόνια έχει καταγραφεί πως οι μελισσοφάγοι αναπαράγονται κοντά στη Βολισσό. |
| Αρχή της σελίδας |
|
|
| |
| Σκαθάρια μακρυκέρατα [Purpuricenus desfontainii] |
| |
|
|
Όχι μόνο υπάρχουν περισσότερα είδη σκαθαριού από κάθε άλλο είδος εντόμου αλλά ακόμη το ένα τέταρτο όλων των γνωστών ειδών ζώων στον πλανήτη είναι σκαθάρια. Το χαρούμενο χρωματιστό ζευγάρι που απεικονίζεται εδώ, ζευγαρώνει σε λοβό σπόρων του ισπανικού σπάρτου (Spartium junceum) επιδεικνύοντας τις χαρακτηριστικά μακριές κεραίες του γένους τους, τις Purpuricenae. Πολλά από τα γένη είναι ξυλοφάγα και αυτά που προτιμούν το ζωντανό ξύλο είναι και πολύ βλαβερά, καθώς απειλούν και δάση ακόμη σε μερικά σημεία της γης. Ωστόσο, τα περισσότερα τρώνε το νεκρό ξύλο, ή αυτό που πεθαίνει, και συντελούν μια οικολογικά ωφέλιμη λειτουργία, βοηθώντας να διαλύσουν τις φυτικές ουσίες που σαπίζουν και να επιστρέψουν διατροφικές ουσίες στο χώμα. Ενώ οι ενήλικες μπορεί να τρέφονται με στελέχη φυτών ή με το φλοιό δέντρων, οι μαλλιαρές προνύμφες, που δεν διαθέτουν πόδια, τρέφονται με ξύλο, δημιουργώντας ατομικές σήραγγες έως και 50-60 εκ. στο μήκος. Ξεχειμωνιάζουν σε αυτήν την κατάσταση, γίνονται χρυσαλλίδες προς το τέλος της άνοιξης, και αναδύονται ως ενήλικες νωρίς το καλοκαίρι. Πιστεύεται ότι μπορούν να ζήσουν έως τρία χρόνια συνολικά, και το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους |
| το περνάν στο στάδιο της προνύμφης, καθώς τα διατροφικά στοιχεία του ξύλου αφομοιώνονται δύσκολα, και συνεπώς οι προνύμφες μεγαλώνουν με πολύ αργό ρυθμό. Τα σκαθάρια αυτά έχουν εντοπισθεί σε διάφορες τοποθεσίες στην Ελλάδα και στο Μαρόκο επίσης, όπου είναι γνωστό πως τρέφονται από τη χαρουπιά. Στη Χίο, το πιθανότερο φυτό διατροφής τους αποτελούν τα σπάρτα. Τα δυο φύλα μοιάζουν μεταξύ τους, αλλά οι κεραίες του αρσενικού, που πιστεύεται ότι παίζουν έναν ρόλο στο να τον βοηθούν να εντοπίζει το ταίρι του, είναι αρκετά πιο μεγάλες από της θηλυκής. |
|
| |
|
|
